Beknopte geschiedenis:

Ooit grootse ambitie, nu het minst hoge Belfort

Als de plannen van de notabelen van Mechelen aan het begin van de 14e eeuw helemaal ten uitvoer waren gebracht dan had er nu minimaal een kopie van het Belfort van Brugge gestaan. In 1311 werd gestart met de verbouwing van de Halle die er al in de 13e eeuw was neergezet. De plannen waren erg ambitieus en er waren ambtenaren naar Brugge gestuurd om het ontwerp te kopiëren. Zo ontstond het grondplan: een onregelmatige vierhoek rond het binnenplein, 140 meter lang, 110 meter breed langs de oostzijde en 98 meter langs de westzijde. De geplande belforttoren werd echter niet afgebouwd door geldgebrek.

Onafgewerkt belfort van slechts 15 meter hoog

Vanaf de Grote Markt gezien is het middengedeelte van het stadhuis het Belfort. De basis dateert dus uit de 14e eeuw en deze heeft weinig te lijden gehad van de grote brand die in 1342 in stad woedde. Daarna werden er in de 16e eeuw, in plaats van de origineel geplande toren, een eerste verdieping met een wandelgang en twee achtkantige torentjes geplaatst. Vervolgens zijn er in de 17e eeuw enkele barok elementen toegevoegd en kreeg het Belfort zoals we het nu kennen zijn huidige vorm. De rol van Belfort werd toegewezen aan de Sint-Romboutstoren.

De noordvleugel

De noordvleugel van de oorspronkelijke Halle wordt rond 1525 afgebroken om plaats te maken voor een nieuw paleis voor de Grote Raad der Nederlanden die in 1773 door Karel de Stoute was opgericht. Ook hier is het originele plan, gemaakt door Rombout II Keldermans – een telg uit een beroemd geslacht van Mechelse beeldhouwers, steenkappers en architecten- nooit voltooid. In de eerste plaats omdat na het overlijden van Margaretha van Oostenrijk de bourgondische residentie werd verlegd van Mechelen naar Brussel. Daarna werd de stad met hoge herbouwkosten geconfronteerd na de explosie van het buskruitmagazijn op de Zandpoort dat een groot deel van de stad verwoestte. De grote raad ging naar het Hof van Savoye en de bouwwerkzaamheden aan het grote paleis werden in 1547 gestaakt. Vanaf 1551 tot in de 19e eeuw werden de ruimtes tussen de zuilen als woningen en winkels verpacht.

Stadhuis vanaf juni 1914

Na een verbouwing van 1900 tot 1911 neemt het stadsbestuur in de zomer van 1911 zijn intrek in de noordvleugel van de het Halle complex en op 8 juni 1914 wordt het gebouw tot stadhuis gepromoveerd. De andere vleugel wordt in diezelfde periode door de politie in gebruik genomen tot het moment dat alle stadsdiensten in het complex worden ondergebracht. Na de laatste grote verbouwing in 1975 door Jan Faes en Jan Levrier ontstaat de huidige situatie.

Het Stadhuis en Belfort van de grote plannen

Los van de bovengenoemde mijlpalen zijn veelplannen de revu gepasseerd tijdens het bestaan. Deze staan fraai beschreven in het artikel ‘Het ‘stadhuis’ van Mechelen- Groei, verval en restauratie” van F. Brenders uit 1987. Het laat mooi zien dat het de Mechelaren niet heeft meegezeten voor wat betreft de Halle en het Belfort. Dat het Belfort Stadhuis van Mechelen toch is opgenomen in de UNESCO Werelderfgoed lijst, ondanks het feit dat het die rol nooit vervuld heeft is daarom niet zo verwonderlijk.

Bronnen:

• Wikipedia, geraadpleegd op 18 december 2022.,

• Website net, geraadpleegd op 18 december 2022.,

• Website Onroerend Erfgoed Vlaandereng, geraadpleegd op 9 januari 2023.,

• Vlaanderen Kunsttijdschrift. Installé, De Mechelse Belfortstrijd (1911), Jaargang 33 (1984).,

• Blog: Les Beffrois, Les Perrons & Les Rolands, , geraadpleegd op 12 december 2022.

• Heirman, M. (2003) Langs Vlaamse belforten en stadhuizen. Leuven: Uitgeverij Davidsfonds NV.

• M&L – Monumenten, Landschappen en Archeologie – Jaargang 6 nummer 4, juli 1987 | Artikel 1: Het ‘Stadhuis’ van Mechelen. Groei, verval en restauratie (F. Brenders)

Oorsprong:

Gebouwd:

Bouwmateriaal:

Stijlperiode:

Hoogte:

Toegankelijkheid:

Openingsuren Stadhuis

Maandag 09:00 – 12:30 uur
Dinsdag gesloten
Woensdag 09:00 – 12:30 uur, 13:30 – 16:30
Donderdag 13:30 – 19:30
Vrijdag t/m Zondag gesloten