Beknopte geschiedenis:

Beknopte geschiedenis van het Belfort van Tielt

Het belfort van Tielt, gelegen op de Markt, kent een rijke en bewogen geschiedenis die teruggaat tot de 13e eeuw. In 1275 gaf Beatrijs van Brabant, weduwe van Willem van Dampierre, toestemming voor de bouw van een lakenhalle. Vermoedelijk werd in de loop van de 13e of 14e eeuw ook een stenen belfort naast de halle opgetrokken, sommige bronnen wijzen echter ook op een eerder houten belfort in de 12e eeuw.

Vernieling en wederopbouw

Het belfort en de lakenhalle hebben door de eeuwen heen veel te verduren gehad. In 1381 werd het complex voor het eerst verwoest door de Gentse “Witte Kaproenen“, en vervolgens omgebouwd tot een versterkte plaats door de Tieltse baljuw Michel Galle. De halle werd pas vanaf 1394 herbouwd. Latere aanvallen, zoals die van het leger van Filips de Goede in 1452 en de “Gentse Groententers” in 1453, veroorzaakten opnieuw zware schade. De halle brandde volledig uit maar de torenromp van het belfort bleef echter overeind, en werd in 1466-1468 voorzien van een nieuwe campanilevormige bekroning. In 1491 komen de Gentenaars nogmaals terug waarbij de halle en het belfort opnieuw beschadigd raken.

Uitbreidingen in de 16e en 17e eeuw

In de 16e eeuw bleef het belfort zich ontwikkelen, ondanks nieuwe verwoestingen. Na een brand in 1545 werd het gebouw hersteld en uitgebreid, waarbij de toren in renaissancestijl werd uitgevoerd. Dit gaf het belfort een nieuwe grandeur die paste bij de toenmalige status van Tielt. Rond 1620 werd de toren opnieuw verfraaid met een renaissance-campanile en kreeg het uurwerk een update. Ook werd de benedenverdieping van de halle omgebouwd tot een open gaanderij, wat het gebouw een toegankelijker en eleganter karakter gaf.

De Beiaard en behoud van het Belfort

In 1773 kreeg het belfort een nieuwe beiaard, gegoten door de Brugse klokkengieter Georges Duméry. Deze beiaard, met dertig klokken, benadrukte het belang van het belfort als ceremoniële ruimte. In 1784 dreigde het belfort gesloopt te worden vanwege de bouw van een nieuw stadhuis, maar dankzij hevig protest van de bevolking werd dit voorkomen. Tijdens de restauratie van de jaren 1880 werd het belfort opnieuw aangepast, waarbij oude delen werden gesloopt en de toren grondig werd gerestaureerd.

Beschadiging en herstel in de 20e Eeuw

Tijdens de bevrijding in 1944 werd het belfort beschadigd, met name door beschietingen die de beiaard en het klavier vernielden. Het herstel van deze schade vond plaats tussen 1957 en 1959, onder leiding van architect Gerard Vande Weghe. De beiaard werd gerestaureerd en opnieuw in gebruik genomen, zodat het belfort weer zijn muzikale rol in de stad kon vervullen.

Erfgoedstatus

Het belfort van Tielt werd in 1999 opgenomen op de Werelderfgoedlijst van UNESCO als onderdeel van de Belforten van België en Frankrijk, wat zijn historische en culturele waarde nog eens onderstreept. In 2008 onderging het belfort opnieuw een uitgebreide renovatie, waarmee het een blijvende herinnering blijft aan de rijke geschiedenis van Tielt.

Bronnen:

#1 2003, ‘Langs Vlaamse Belforten en Stadhuizen’, Michiel Heirman, Uitgeverij Davidsfonds, Leuven.

#2 Leon Impe, ‘Belfort en beiaard te Tielt‘ in West-Vlaanderen Jaargang 11 (1962), p. 39.

#3 Luc Danhieux, ‘Opkomst en bloei van de belforten, hun betekenis’ in West-Vlaanderen Jaargang 11(1962), p.2.

#4 ‘Belfrot en Halle, Tielt op website onroerenderfgoed.be, geraadpleegd op 31 augustus 2024.

#5 ‘Belfort van Tielt‘ op website wikipedia.org, geraadpleegd op 30 augustus 2024.

#6 ‘Belfort en halle te Tielt‘ op website belgiumview.com, geraadpleegd op 29 augustus 2024.

#7 ‘Trotse vrijheidssymbolen‘ op website stamgent.be, geraadpleegd op 31 augustus 2024.

Openingsuren Belfort

Het belfort is enkel toegankelijk met een erkende streekgids. Neem hiervoor contact op met Toerisme Tielt.

Maandag: 9.00 – 12.00 uur
Dinsdag: 9.00 – 12.00 uur, 14.00 – 17.00 uur
Woensdag: 9.00 – 12.00 uur, 14.00 – 17.00 uur
Donderdag: 9.00 – 12.00 uur, 14.00 – 18.00 uur
Vrijdag: 9.00 – 12.00 uur
Zaterdagdag: 9.00 – 11.30 uur
Zondag: gesloten